Extern salderen
Zoals we onderhand weten, stoten onder meer de agrarische bedrijven en met name de veehouderij een aanzienlijke hoeveelheid stikstof uit. In de buurt van Natura-2000 gebieden mag echter maar een bepaalde hoeveelheid stikstof worden uitgestoten. En wat, als bijvoorbeeld een nieuwe activiteit, bijvoorbeeld de aanleg van een nieuwe snelweg in dezelfde buurt dient te worden gerealiseerd. Ook autoverkeer stoor een aanzienlijke hoeveelheid stikstof uit. Dat kan dan niet op die plek gerealiseerd worden. Wat wel kan en ook gebeurt, is dat de overheid stikstof-uitstotende bedrijven opkoopt en de activiteit stopt, waardoor de realisatie van de snelweg wel gerealiseerd kan worden. Dat heet (extern) salderen.
Met andere woorden: Als een activiteit een toename van stikstofdepositie veroorzaakt, kan hiervoor in sommige gevallen een omgevingsvergunning Natura 2000-activiteit worden verkregen op basis van extern salderen. In dat geval wordt de (legaal veroorzaakte) stikstofdepositie van een stoppende activiteit (de saldogever) ingezet om een andere activiteit (de saldonemer) mogelijk te maken. Een veehouderij die stopt, kan zo de uitbreiding van bijvoorbeeld een gebiedsontwikkeling (aanleg snelweg) mogelijk maken.
Voor extern salderen gelden verschillende voorwaarden. De Raad van State heeft de belangrijkste voorwaarden nog een keer duidelijk op een rijtje gezet in de uitspraak van 14 februari 2024 (ro. 43.2).
- Er moet een directe samenhang bestaan tussen de voorgenomen activiteit (saldonemer) en de salderingsmaatregel (saldogever).
- De directe samenhang kan tot uitdrukking komen in het intrekken van de vergunning waarmee wordt gesaldeerd of een overeenkomst tussen de saldogever en saldonemer over de overname van stikstofdepositie.
- Er moet voldoende zijn gewaarborgd dat de bedrijfsactiviteiten van de saldogever niet kunnen worden hervat op basis van dezelfde (overgedragen) depositiesaldi.
- Bij salderen met een omgevingsvergunning Natura 2000-activiteit moest de stikstofdepositie van de saldogever aanwezig (kunnen) zijn tot het moment van intrekking van de natuurvergunning of het sluiten van de overeenkomst over de overname van stikstofdepositie.
- Bij salderen met een milieutoestemming moest (het bedrijf van) de saldogever feitelijk aanwezig zijn op het moment van intrekking van de milieutoestemming of het sluiten van de overeenkomst over de overname van ammoniakemissie.
Voor extern salderen zijn ook voorwaarden opgenomen in provinciale beleidsregels.